همه چیز درباره قوز قرنیه؛ از تشخیص تا درمان - دکتر مسعود ذبیحی فرد | جراح و متخصص چشم
قوز قرنیه؛ علائم، علل، تشخیص و درمان
توضیحات متا (برای استفاده در سایت): قوز قرنیه یا کراتوکونوس یک بیماری پیشرونده قرنیه است که باعث کاهش دید میشود. علائم، علل، تشخیص و بهترین روشهای درمان را اینجا بخوانید.
مقدمه
قوز قرنیه یا کراتوکونوس (Keratoconus) یکی از بیماریهای نسبتاً شایع چشم است که باعث تغییر شکل و نازک شدن تدریجی قرنیه میشود. در این بیماری، قرنیه از حالت گرد و متقارن خود خارج شده و به شکل مخروطی در میآید که این تغییر شکل باعث انحراف نور و کاهش کیفیت دید میشود. شناخت علائم اولیه و درمان بهموقع میتواند از پیشرفت بیماری جلوگیری کرده و کیفیت بینایی بیمار را حفظ کند.
قوز قرنیه چیست؟
قرنیه لایه شفاف جلوی چشم است که نقش مهمی در متمرکز کردن نور روی شبکیه دارد. در بیماری قوز قرنیه، این لایه به تدریج نازک شده و به سمت جلو برآمده میشود. علت دقیق این تغییر شکل هنوز بهطور کامل مشخص نیست، اما عوامل ژنتیکی و محیطی در بروز آن نقش دارند.
علائم قوز قرنیه
علائم قوز قرنیه ممکن است در هر فرد متفاوت باشد، اما شایعترین آنها عبارتند از:
- • تاری دید یا دید موجدار
- • حساسیت شدید به نور (فتوفوبیا)
- • تغییر مکرر نمره عینک یا لنز تماسی
- • دوبینی در یک چشم
- • دیدن هاله یا سایه اطراف اجسام
علل بروز قوز قرنیه
عوامل مختلفی میتوانند در ایجاد قوز قرنیه نقش داشته باشند. برخی از مهمترین علل عبارتند از:
- • زمینه ژنتیکی و سابقه خانوادگی
- • مالش مکرر و شدید چشمها
- • بیماریهای سیستمیک مانند سندرم داون یا سندرم مارفان
- • ضعف ساختار کلاژن قرنیه
روشهای تشخیص قوز قرنیه
برای تشخیص دقیق قوز قرنیه، معاینه توسط چشمپزشک و انجام تستهای تخصصی ضروری است. از جمله روشهای رایج تشخیص میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- • توپوگرافی قرنیه (Corneal Topography)
- • پاکیمتری (Pachymetry) برای اندازهگیری ضخامت قرنیه
- • معاینه اسلیت لامپ (Slit Lamp Examination)
روشهای درمان قوز قرنیه
انتخاب روش درمانی به مرحله پیشرفت بیماری و شرایط بیمار بستگی دارد. روشهای درمان شامل:
1. عینک و لنز تماسی
در مراحل اولیه، اصلاح دید با عینک یا لنزهای تماسی نرم و سخت میتواند کمککننده باشد.
2. کراس لینکینگ قرنیه (CXL)
یک روش غیرجراحی برای تقویت بافت قرنیه و جلوگیری از پیشرفت بیماری که با استفاده از اشعه UV و قطره ویتامین B2 انجام میشود.
3. کاشت حلقه داخل قرنیه (Intacs)
در این روش با کارگذاری حلقههای پلاستیکی کوچک داخل قرنیه، شکل آن اصلاح شده و دید بیمار بهبود مییابد.
4. پیوند قرنیه
در موارد پیشرفته که سایر روشها موثر نیستند، پیوند کامل یا لایهای قرنیه انجام میشود.
مراقبتهای بعد از درمان
پس از درمان قوز قرنیه، رعایت نکات مراقبتی اهمیت زیادی دارد. شامل پرهیز از مالیدن چشم، استفاده منظم از داروهای تجویز شده، و مراجعه به پزشک برای معاینات دورهای.
پیشگیری از قوز قرنیه
اگرچه پیشگیری کامل از قوز قرنیه ممکن نیست، اما میتوان با پرهیز از مالیدن چشم، درمان آلرژیهای چشمی و مراجعه منظم به چشمپزشک، خطر پیشرفت آن را کاهش داد.
سوالات متداول درباره قوز قرنیه
- • آیا قوز قرنیه درمان قطعی دارد؟
درمان قطعی برای بازگرداندن قرنیه به حالت اولیه وجود ندارد، اما روشهای درمانی میتوانند پیشرفت آن را متوقف کنند.
- • آیا قوز قرنیه باعث نابینایی میشود؟
در موارد شدید و بدون درمان ممکن است دید بیمار به شدت کاهش یابد، اما نابینایی کامل نادر است.
نتیجهگیری
قوز قرنیه یک بیماری پیشرونده است که با تشخیص بهموقع و درمان مناسب میتوان از عوارض جدی آن پیشگیری کرد. در صورت مشاهده هرگونه تغییر در بینایی، مراجعه به چشمپزشک متخصص توصیه میشود.